Bosna i Hercegovina je od 1991. do 2023. godine doživjela opću depopulaciju, izgubivši više od milion stanovnika, što predstavlja više od 25 posto ukupne populacije iz 1991. godine.
Uvodničar na današnjoj sesiji Kruga 99 na temu “Strukturne slabosti dejtonskog sistema i njihova cijena: Demografski i ekonomski uvid” profesor Ekonomskog fakulteta Univerziteta u Tuzli i zastupnik u Zastupničkom domu Parlamenta Federacije BiH Admir Čavalić izjavio je da je Bosna i Hercegovina od 1991. do 2023. godine doživjela opću depopulaciju, izgubivši više od milion stanovnika, što predstavlja više od 25 posto ukupne populacije iz 1991. godine.
Istaknuo je da je taj pad rezultat kombinacije faktora: rata i etničkog čišćenja tokom 1990-ih, negativnog prirodnog prirasta, masovnih migracija (posebno mladih i radno sposobnih) te dugotrajnih socioekonomskih problema koji traju i danas.
Podsjetio je da je prosječna starost populacije oko 43 godine, s tendencijom daljnjeg rasta, što BiH svrstava među demografski stare nacije, s udjelom osoba starijih od 65 godina većim od 20 posto (udio umirovljenika iznosi preko 21 posto u Federaciji BiH i preko 25 posto u Republici Srpskoj).
Čavalić je naveo da u ovom trenutku u Bosni i Hercegovini ima oko 740.000 penzionera, s tendencijom rasta, dok broj zaposlenih iznosi tek 853.000, uz kratkoročnu tendenciju pada. To dugoročno narušava sistem međugeneracijske solidarnosti i prijeti općim socioekonomskim kolapsom.
Po njegovom mišljenju, za razliku od nekih drugih tranzicijskih zemalja, u Bosni i Hercegovini nedostaje tržišne dinamike, što se ponajbolje očituje kroz izostanak domaćih i stranih ulaganja.
Čavalić smatra da sadašnje dejtonsko uređenje nije prilagođeno savremenoj tržišnoj ekonomiji, već umjesto toga stvara složen, skup i nekoordiniran sistem vlasti koji sputava ekonomski rast, obeshrabruje investicije i onemogućava provedbu reformi.
Neke od korisnih reformi, prema njegovom mišljenju, uključuju: fiskalnu harmonizaciju, racionalizaciju javne uprave, bolju koordinaciju na državnom nivou jačanje jedinstvenog ekonomskog prostora i tržišta rada, digitalizaciju, te rješavanje pitanja državne imovine, prenosi Fena.
