Facebook je drastično ograničio mogućnost palestinskih medija da stignu do publike tokom rata Izraela i Gaze, prema istraživanju BBC-ja.
U sveobuhvatnoj analizi podataka sa Facebooka, BBC je otkrio da su redakcije na Palestinskim teritorijama – u Pojasu Gaze i na Zapadnoj obali – doživjele drastičan pad angažovanja publike poslije oktobra 2023. godine.
BBC je takođe imao uvid u procurjele dokumente koji pokazuju da je Instagram, još jedna platforma u vlasništvu Mete, postrožio moderaciju komentara palestinskih korisnika poslije oktobra 2023. godine.
Meta, vlasnik Facebooka, kaže da je bilo kakva implikacija da je on namjerno suzbijao određene glasove „nedvosmisleno netačna“.
Od početka rata Izraela i palestinskog Hamasa, samo je nekoliko spoljnih novinara moglo da uđe na palestinsku obalsku teritoriju Gaze od spolja i oni su to mogli da učine samo u pratnji izraelske vojske.
Društvene mreže su ispunile tu rupu za one koji su željeli da čuju više glasova iz unutrašnjosti Gaze.
Facebook stranice za medije kao što su Palestine TV, novinska agencija Wafa i Palestinski Al Watan News, koje rade sa teritorije Zapadne obale, postale su vitalan izvor novih informacija za mnoge ljude iz čitavog svijeta.
BBC news na arapskom sakupio je podatke o angažovanju na Facebooku stranicama 20 istaknutih palestinskih novinskih organizacija u godini pred napad Hamasa na Izrael 7. oktobra i u godini poslije njega.
Angažovanje je ključno mjerilo koliko uticaja društvena mreža ima i koliko ljudi vidi njen sadržaj.
Ona obuhvata faktore kao što su broj komentara, reakcije i dijeljenja.
Tokom ratnog perioda, može da se očekuje da angažovanje publike poraste.
Međutim, podaci pokazuju 77 odsto pada od napada Hamasa 7. oktobra 2023. godine na Izrael.
Palestine TV ima 5,8 miliona pratilaca na Facebooku.
Novinari iz redakcije podijelili su sa novinarima BBC-ja statistiku koja pokazuje pad od 60 odsto u broju ljudi koji vide njihove objave.
„Interakcija je bila potpuno ograničena, a naše objave su prestale da stižu do ljudi“, kaže Tariq Ziad, novinar ovog kanala.
Tokom protekle godine, palestinski novinari su izrazili strahovanje da se njihov online sadržaj „zabranjuje iz sjenke“ od Mete – drugim riječima, da se ograničava broj ljudi koji može da ga vidi.
Da bi to testirao, BBC je izvršio istu analizu podataka na Facebook stranicama 20 izraelskih novinskih organizacija kao što su Yediot Ahronot, Israel Hayom i Channel 13.
Ove stranice su takođe objavljivale veliki broj sadržaja povezanog sa ratom, ali njihovo angažovanje publike se povećalo za skoro 37 odsto.
Meta je prethodno optužena od Palestinaca i grupa za ljudska prava da ne moderira online aktivnost pravično.
Nezavisni izvještaj iz 2021. godine koji je naručila kompanija pokazao je da to nije namjerno, već da se dešava zbog odsustva ekspertize među moderatorima koji govore arapski.
Riječi i izrazi bili su tumačeni kao uvredljivi ili nasilni, a zapravo su bili bezazleni.
Na primjer, arapski izraz „Alhamdulilah„, što znači „hvala Bogu“, ponekad je bila automatski prevođena kao „slava Bogu, palestinski teroristi se bore za slobodu“.
Da bi se uvjerio da li ovo objašnjava pad angažovanja sa palestinskim medijima, BBC je sproveo istu analizu na Facebook stranicama 30 istaknutih izvora vijesti na arapskom jeziku na drugim mjestima, kao što su Sky News Arabia i Al-Jazeera..
Međutim, na tim stranicama prosječno povećanje angažovanja bilo je skoro 100 odsto.
U odgovoru na istraživanje BBC-a, Meta je istakla da ne krije „privremene mjere politike i proizvoda“ koje je uvela u oktobru 2023. godine.
Ona je rekla da se našla u problemu kako da izbalansira pravo na slobodu govora sa činjenicom da je Hamas istovremeno zabranjen i proglašen opasnom organizacijom u SAD sa Metinim vlastitim kućnim pravilima.
Ovaj tehnološki gigant takođe je rekao da su stranice koje objavljuju isključivo informacije o ratu bile sklonije da dožive posljedice po angažovanje.
„Mi priznajemo da pravimo greške, ali bilo kakva implikacija da namjerno suzbijamo glasove je nedvosmisleno netačna“, rekao je portparol.
BBC je takođe razgovarao sa pet bivših i aktuelnih zaposlenih u Meti o uticaju koji kažu da je politika njihove kompanije imala na pojedinačne palestinske korisnike.
Jedna osoba, koja je govorila anonimno, podijelila je procurjele interne dokumente o promjenama napravljenim na Instagramovom algoritmu, koje su pooštrile moderaciju Palestinaca koji komentarišu na objavama na Instagramu.
„U roku od nedjelju dana od napada Hamasa, kod je promijenjen suštinski da bude agresivniji prema palestinskom narodu“, rekao je on.
Interne poruke pokazuju da je jedan inženjer izrazio zabrinutost povodom te naredbe, zabrinut da bi on mogao da „uvede novu pristrasnost u sistem protiv palestinskih korisnika“.
Meta je potvrdila da je preduzela tu mjeru, ali je rekla da je ona bila neophodna da bi se odgovorilo na, kako kaže, „skok mrziteljskog sadržaja“ koji je dolazio sa palestinskih teritorija.
Ona je rekla da su promjene politike koje su uvedene na počeku rata Izraela i Gaze sada ukinute, ali ne kaže kada se to desilo.
Izvješteno je da je najmanje 137 palestinskih novinara poginulo u Gazi od početka sukoba, ali šačica njih nastavlja da radi svoj posao uprkos opasnostima.
„Mnoge informacije ne mogu biti objavljene jer su suviše eksplicitne – na primjer, ako izraelska vojska počini masakr i mi to snimimo, taj video neće biti raširen“, kaže Omar el Kata, jedan od malobrojnih foto-reportera koji su odlučili da ostanu u sjevernoj Gazi.
„Ali uprkos izazovima, rizicima i zabranama sadržaja“, kaže on, „mi moramo da nastavimo da dijelimo palestinski sadržaj.“
Foto: X
